Kış aylarında koşmak

Kış aylarında koşmak

karda kışta koşmak
böyle bir şey değil

Eveeet, işte o günler geldi çattı. Sonbaharda serin havalarda keyifli keyifli koşarken bir anda kendimizi kışın ortasında buluverdik. Hava sıcaklıkları sıfıra yaklaştı hatta Ankara gibi iç bölgelerde eksi sıcaklıklarda koşar olduk. Hava soğuk da olsa yağmurla veya rüzgârla işimiz çok zorlaşmıyor belki. Peki, ama kar, buz? Sabah erken koşanlar için hava daha karanlıkken sıcak yataktan ayrılıp buz gibi havaya çıkmak, akşam koşanlar için ise sıcacık eve girip kendini koltuğa atmak varken yeniden giyinip soğuk ve karanlık yollara çıkmak çok zor. İşin motivasyon kısmını bu yazı için atlayıp bu zor hava koşullarında kendimizi hastalık veya sakatlıktan koruyarak koşmaya nasıl devam edebiliriz ona bakalım.

Aslında Caner bir yazısında güzel bir formül koymuştu ortaya.

Konfor = Kuru kal + Islanırsan sıcak kal + Rüzgârdan korun

Bu formülü tutturmak için öncelikle tek veya iki kat yerine ince ince çok katlı giyinmek gerekiyor. En alta sentetik teri emen ve buharlaştıran ince bir iki katman en üste ise su geçirmez bir dış katman giymek en doğrusu. Bu dış katman olarak giyilenlerin buharı içeriden dışarı geçiren ama dışarıdan içeri geçirmeyenleri makbuldür. Ama tabii böyleleri daha pahalıdır. Bunlara örnek olarak, Ilgaz’ın blogunda incelemesini yazdığı GoLite BlackMountain ceketten söz edilebilir. Koşularınız 1-1,5 saati geçmiyorsa bunları çok kaliteli edinmeye çalışıp fazla para harcamaya gerek yok. Ama eğer 3-4 saat hatta daha uzun koşulara çıkacaksanız kesenin ağzını açmak şart. Çünkü hem sizi sıcak tutacak hem bunaltmayacak hem de üşütmeyecek ve bir yandan da hafif olacak bir giyecek ucuz olmuyor ne yazık ki.
balaklavaİnsan vücut ısısının büyük miktarını kafadan kaybeder. Isı kaybının yanı sıra terledikten sonra koşarken ıslanmış olan alın fazlasıyla üşür. Bu da sinüsleri risk altına sokar. Dolayısıyla tüm kafayı kapatmak en doğrusudur. Bere ile koşmak sizi de benim gibi fazlasıyla terletiyor ve bunaltıyorsa diğer bir seçenek buff olabilir. Buff birden çok şekilde kullanılabildiğinden en çok üşüyen yer neresi ise ona göre kullanabilirsiniz. İster sadece alnınızı, ister ense ve boynunuzu, isterseniz burun ve yanaklarınızı koruyabilirsiniz. Buffın yetersiz kaldığı noktada -ki bence artık orası çok uç bir nokta- balaklava kullanılabilir. Hava soğudukça vücudunuzun açıkta kalan bölümü azalmalı. Boyun ve ense buff ile, eller eldiven ile, bacaklar ise tayt ile kapatılmalı. Ben koşu kıyafetleri konusunda da minimalist yaklaşımı benimsiyorum. Yani çok pahalı ve kaliteli fazla sayıda malzeme yerine daha ucuz ama beni idare edecek ürünlerden faydalanıyorum. Bunu iyi dengelemek gerek. Uzun sürecek bir koşuda ıslanmış bir şekilde devam etmek mümkün olmayabilir. Öte yandan 45dklık bir koşu için de yüzlerce dolarlık ürünlere yatırım yapmamalı diye düşünüyorum.

buff kullanma biçimleri
buff birçok şekilde kullanılabilir

Karda koşmak hissettirdikleri ve manzaralarıyla keyifli olabilir. Ama hızlı koşular pek mümkün olmaz. Uzun ama yavaş koşular veya kolay patika koşuları çok keyifli olacaktır. Interval ve tempoyu unutun. Birçok patika (trail) ayakkabısının tabanı bol tırtıklıdır. Bu sayede tutuş sağlarlar. Bu belki çamurda, karda işe yarar ama karın altında veya açığa çıkmış buz söz konusu olduğunda yetersiz kalacaktır. Bunun üzerine ayakkabıya takılan çivili araçlar (spike) kullanılabilir. Bunları kullanarak düşme tehlikesini daha da azaltabilirsiniz ama ne yazık ki ülkemizde bunlara ulaşmak çok zor. Birkaç spike örneğine göz atabilirsiniz.
karda koşmak - spike
spike örneği

Karda koşarken vücut kendini korumak için farklı çalışır. Basış ve form istemeseniz de değişir. Çünkü dengeleyici kas grupları daha fazla çalışır. Bu nedenle bu tür koşular sonrasında daha yorgun olabilirsiniz. Farklı kaslarınız yorulmuş olabilir. Zaten koşarken, kayma korkusu ile dengeleyici unsurlar fazlasıyla devreye girdiğinde, farkı hissedersiniz. Bunu göz önünde bulundurarak daha yavaş ve daha kısa koşmak mantıklı olabilir.
Kışın, kaldırımda veya yol kenarında koşarken araçlar koşucular için her zamankinden daha tehlikeli olacaktır. Soğuktan dolayı aracın camları buğulanır, yer daha kaygandır düşüncesiyle sürücü yola daha fazla odaklanır. Dolayısı ile yol kenarında az görünür bir koşucu tehlike altındadır. Bu noktada kıyafetlerin renkleri önem kazanır. Sizi daha ön plana çıkarıcı parlak renkleri tercih etmeli veya reflektörlü yelek kullanmalısınız.
Karın altı buzlanmışsa çok daha fazla dikkat etmek gerekir. Yukarıda bahsettiğim spikelardan kullanmıyorsanız dışarıda koşmayı bir süre ertelemelisiniz. Bu tip durumlarda son çare koşu bandı olacaktır. Her ne kadar keyifsiz olsa da karlı ve buzlu günleri boş geçmek yerine tercih edilebilirler.

“Kış aylarında koşmak” hakkında 10 yorum var

  1. Mert eline sağlık. Buff örneğinde bahsettiğin ayarlanabilirlik konusuna ek bir şeyler yazayım. Uzun koşularda eğer sabit tempo koşuyorsan sorun yok, evden çıkarken yapacağın iyi bir kıyafet seçimi seni eve mutlu geri getirir. Ama uzun koşularda yürüme molaları veriyorsan iş değişiyor. Soğukta koşarken ısınmış bir vücut dinlenme molası veya yokuş yukarı yürüme faslına gelince zorlanıyor. Bunun için “ayarlanabilir” giyinmek şart. Ayar derken ufak ama önemli şeylerden bahsediyorum. Mesela yakası veya önü fermuarlı üstler, kolay takılıp çıkartılabilecek kolluklar, buff veya benzeri boyunluklar, kulakları kapatan ama katlanabilen kulakçıkları olan şapkalar… Hatta uzun koşularda yürüme molası için fazladan ince hafif bir ceket taşımak da bu anlamda hayat kurtarıcı olabiliyor. Maksat üşüme riski olan yerlerde ekstra destek sağlamak ve tekrar ısınıp koşmaya başlayınca ferahlayabilmek.

  2. Bir hatırlatma daha; kışlık malzeme satın alırken şu üç faktörden korumasına iyi bakmak ve şartlara göre iyi seçim yapmak lazım, çoğu zaman hepsi bir arada olmayabiliyor: Rüzgar koruması, yağmur koruması ve hava sıcaklığı (soğukluk) koruması. Rüzgarı iyi kesen bir ceket tene yapışırsa üşütebiliyor veya iyi ısıtan bir ceket sırıl sıklam olabiliyor…

  3. teşekkürler arkadaşlar mert senin yazılarını sürekli okuyorum yazıların koşanlar için çok güzel. yararlı ve yaşanılmış tecrübelerin bir özeti gibi… bu arada ılgaz2ın blog’unada göz attım artık onunda takipcisiyim…

  4. Kayaklı koşucuların veya biatletlerin kullandıkları malzemeler kış koşuları için uygun malzemeler olabilir gibi geliyor bana. Ben özellikle bu branşlar için malzeme satan bir yer istanbul da bulamadım. Bir de ben telefonla koştuğum için soğukta koşarken eldiveni çıkartmak zorunda kalmamak için işaret ve baş parmağı şapkalı olan avcı eldivenlerinden (biatletlerde benzer eldivenler kullanıyor) almayı planlıyorum.

  5. Merhaba,
    Yazınız çok bilgilendirici olmuş, elinize sağlık. Karda koşmak için spike’ı nereden temin edebiliriz ? teşekkür ederim.

  6. Yarın sabah 06.00 da başlıcam haliyle terlicem hasta olmamam için önerilerinizi bekliyorum. Bu soğuk kış aylarında

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir